Hoofdtelwoorden
Als telwoord bij een zelfstandig naamwoord:
Enkelvoud: 1 één m ine inen of inem (ine vènt, inen hònt, inem baarbekjû)
v èjn (èjn blûm)
o èjn (èjn pèrt)
Meervoud: 2 twee twèje, twi (twèje kèèr, twi kèris)
3 drie en verder naar oneindig, zie getallenrij
De getallenrij
1 één èjn
2 twee twèje
3 drie dryy (maar 33 = dryjendèrtig)
4 vier vyyr (maar 44 = vyrenvirtig)
5 vijf vèèjf (maar 15 = vaajftyn, 55 = vaajvenvaajftig, 515 = vèèjfhòndertvaajftyn)
6 zes zès (maar 16 = zèèstyn, 66 = zèzensèèstig)
7 zeven zøøve (maar 17 = zuventyn, 77 = zuvenensuventig)
8 acht aagt (maar 18 = agtyn, 88 = agtentağentig, 808 = agthòndertaagt of agthòndertènaagt)
9 negen neeğe (maar 19 = niğentyn, 99 = niğeneniğentig, 900 = neeğenòndert)
10 tien tyyn (maar bij 13-14 … 19 = dèrtyn-virtyn … niğentyn)
Binnensluiper
Ondanks dat je geacht wordt precies te lezen en uit te spreken wat er staat in ut Hèlemòns, toch even iets over de correcte uitspraak van de eerste getallenrij. Met een zekere hardnekkigheid wordt in spraak, beoefend door overdrijvers en in geschrift, genoteerd in woordenlijsten en publicaties, gewag gemaakt van een extra letter, met de beste bedoelingen overigens (in dit geval de ‘j’). Zie verder bij Tabblad Meer/ Begrippen/Verglijdende lange klinkers in het Nederlands vergeleken met niet-verglijdende lange klinkers in ut Hèlemòns waar ook de extra ‘w’ aan de orde gesteld wordt. In het Nederlands is de extra ‘j’ trouwens behoorlijk in opmars. De eerste 10 getallen in het Nederlands klinken steeds meer als: Eejn, tweej, drie, fiejr, fajf, ses, seejve acht, neejge, tien. Probeer maar eens negen te zeggen i.p.v. de al zo gewende neejge. We doen het zonder erg. D’n Hèlemònder doet het ook zonder erg toch anders.
Bij vier komt in ut Hèlemòns geen ‘j’ achter de ’yy’, maar volgt gewoon de ‘r’. Dryy eindigt zoals het er staat op die lange ’ie’. Geen verglijding naar een ‘j’. Hoe nadrukkelijker en uitgerekter n’n Hèlemònder zijn 3 of 4 maakt, hoe duidelijker de strakheid van de ‘yy’ hoorbaar wordt. Niks dryyj. Of vyyjr. Bij 1,2 en 5 staat de ‘j’ omdat hij daar te horen is: èjn, twèje en vèèjf. Laat je niet verleiden tot zøøjve, maar zeg zøøve, geen neejğe maar neeğe en gewoon tyyn.
De mooraal vàn ut verhaal: Trèk ûwèèjğe niks an vàn àànder èn lèès persys wa t’r stu. Wa ğaaj, matje.
11 elf èlef
12 twaalf twèèlef
13 dertien dèrtyn
14 veertien virtyn
15 vijftien vaajftyn
16 zestien zèèstyn
17 zeventien zuventyn
18 achttien agtyn
19 negentien niğentyn
20 twintig twintig
21 eenentwintig inentwintig
22 tweeëntwintig twijentwintig (pas op: twi-j)
23 drieëntwintig dryjentwintig
24 vierentwintig vyrentwintig
25 vijfentwintig vaajventwintig
26 zesentwintig zèzentwintig
27 zevenentwintig zuvenentwintig
28 achtentwintig agtentwintig
29 negenentwintig niğenentwintig
30 dertig dèrtig
31 eenendertig inendèrtig
32 tweeëndertig twijendèrtig (pas op: twi-j)
33 drieëndertig dryjendèrtig
34 vierendertig vyrendèrtig
35 vijfendertig vaajvendèrtig
36 zesendertig zèzendèrtig
37 zevenendertig zuvenendèrtig
38 achtendertig agtendèrtig
39 negenendertig niğenendèrtig
40 veertig firtig
41 eenenveertig inevirtig (dus niet : inenvirtig; de ‘n’ verdwijnt tot tağentig)
42 tweeënveertig twijevirtig (pas op: twi-j)
43 drieënveertig dryjevirtig
44 vierenveertig vyrevirtig
45 vijfenveertig vaajvevirtig
46 zesenveertig zèzevirtig
47 zevenenveertig zuvenevirtig
48 achtenveertig agtevirtig
49 negenenveertig niğenevirtig
50 vijftig faajftig
51 eenenvijftig inevaajftig
-
55 vijfenvijftig vaajvevaajtig
-
60 zestig sèèstig
-
65 vijfenzestig vaajvesèèstig
-
70 zeventig suventig
-
75 vijfenzeventig vaajvesuventig
-
80 tachtig tağentig (de ‘n’ is weer terug)
-
85 vijfentachtig vaajventağentig
-
90 negentig niğentig
-
95 vijfennegentig vaajveniğentig
-
99 negenennegentig niğeneniğentig
100 honderd hòndert
101 honderdeen hòndertèjn
200 tweehonderd twihòndert
300 driehonderd dryhòndert
-
500 vijfhonderd vèèjfhòndert
1000 duizend düzent
…. en 100 op n’n hôwp mèjer.
… teeğe hòndertèntyyn an.
… wônhôndertèneejty.