Helmondse Verhalen
Hèlemònse Verhaale
Inleiding
Over onze eigen schaduw heen
Zonder afbreuk te willen doen aan alle eerdere en huidige schrijfwijzen van het Helmonds dialect, zijn bijgaande verhalen geheel of gedeeltelijk geschreven in het niet-gangbare Hèlemòns. Deze eigenzinnige fonetische spellingwijze doet recht aan alle klinkernuances van ons bijzonder dialect. Het is nog veel te weinig bekend dat ons dialect 26 klinkers heeft, méér dan welke taal ook. Door elk van die klinkers op unieke wijze vast te leggen, niet veranderlijk en niet verwisselbaar, kan men ook later, als het door niemand meer gesproken wordt, achterhalen hoe dit dialect ooit geklonken heeft. Het bijbehorende leerplankje zal dan een geschikt hulpmiddel blijken om de klinkerrijkdom te behouden voor de toekomst.
Hèlemòns lèèrplèñkske mi in ut rôwt de 26 kliñkers (afb.: Erit de Roeper)
Umdè ut Hèlemòns dè verdyynt is òns dyelèkt àlvàst klañkzôôjver vààstğeleet vur straks às de lèèsten Hèlemònse mèns is ôôjtğeprôt.
Voor wie het Helmonds dialect nu nog beheerst en al sprekende alle 26 klinkers onbewust en spontaan bezigt, zijn de extra tekentjes in het Hèlemòns tamelijk vergezocht, zelfs storend. Want de dialectspreker leest over het algemeen niet wat er exact staat, maar wat hij inwendig hoort. Hardop uitsprekend leest hij dan ook vlot over eventuele hobbels heen.
Laten we ons dialect levend houden en het koesteren, zo lang als we leven,
vooral door het met elkaar te blijven spreken.
Laten we het noteren zoals het ons goeddunkt.
We begrijpen elkaar toch wel.
Maar als wij er niet meer zijn, zal met ons die unieke klinkerrijkdom helaas verdwijnen.
Daarom is ut Hèlemòns in het leven geroepen,
om ons ‘nergens-op-lijkende’ stadsdialect te kunnen behouden over onze eigen schaduw heen.
Klik op de titel voor het verhaal:
1. Het Dubbeltje
2. Sportprestatieverhogend
3. Vàninaf